نقد فیلم بو ترسیده؛ نقدی بر فیلمی که شاید هرگز فراموش نشود

در این مقاله با نقد فیلم بو ترسیده با شما همراه هستیم. یک اثر جنجالی و بدیع وجود دارد که در آن، کارگردان جوان هنوز به اندازه کافی پخش نشده است تا بتواند به آن یک سبک واحد نسبت داد و برچسب فیلمساز تمام مؤلف را بهش بچسباند. این فیلم، آری استر، جدیدترین اثر این کارگردان است که شامل المان‌هایی از خنده و ترس است، با این حال، آیا می‌توان این فیلم را یک فیلم کمدی ترسناک نامید؟! برای پاسخ به این پرسش و بیشتر آشنایی با بررسی و نقد فیلم بو ترسیده با مجله نوبل همراه شوید.

شناسنامه فیلم Beau Is Afraid

• نام فیلم: بو می‌ترسد / Beau is Afraid
• ژانر: کمدی ترسناک
• به کارگردانی: آری استر
• بازیگران: واکین فینیکس، پارکر پوزی، کایل راجرز، ایمی رایان، ناتان لین، مایکل گاندولفینی
• سال انتشار: ۲۰۲۳
• امتیاز: 3/10
• خلاصه داستان: بعد از مرگ ناگهانی مادرش، مردی ملایم ولی مضطرب با ترس‌های تاریکی مواجه می‌شود و سفری حماسی و کافکایی را برای بازگشت به خانه شروع می‌کند.

نقد فیلم بو ترسیده

در ابتدای نقد فیلم بو ترسیده، پرسشی مطرح شد که آیا بو می‌ترسد که سومین فیلم بلند از آری آستر است، یک فیلم ترسناک است یا کمدی؟ بهترین پاسخی که می‌توان داد، “بله و نه” است. وقتی شما یک فیلم را به عنوان “کمدی ترسناک” توصیف می‌کنید، معمولاً به فیلم‌هایی مانند “شان می‌میرد” یا “کلبه ای در جنگل” فکر می‌کنید. حتی شاید “شکارچیان ارواح” یا “بیتل جویس” در انتهای طیف با محوریت کمدی‌تر، یا احتمالاً “برو بیرون” یا “روانی آمریکایی” با محوریت وحشت.

اما فیلم Beau Is Afraid واقعاً با هیچ یک از این قالب‌ها سازگار نیست. شوخی‌های کافی در فیلم برای توصیف آن به عنوان کمدی وجود دارد، اما به قدری آزاردهنده است که به عنوان یک فیلم ترسناک شناخته می‌شود و لحظات ترسناک آن به گونه‌ای پوچ است که گاهی به سخره‌گی می‌گراید. بنابراین، اگر بخواهم این فیلم را به یک ژانر سنجاق بزنم، “بو می‌ترسد” را به عنوان “سینمای اضطراب” در امتداد آثاری مانند “یک مرد جدی” برادران کوئن، “شیوا بیبی” یا “جواهرات تراش‌نخورده” برادران سفدی تعریف می‌کنم، با این حال، این اثر به افراط بیشتری کشیده شده است.

فیلم Beau Is Afraid آری استر، نشان دهنده سه ساعت بدون وقفه از استرس، روان رنجوری و آسیب‌های خانوادگی و موروثی است که با عناصر طنز تحقیرآمیز و سوررئالیسم خود حواس مخاطب را پرت می‌کند. با این حال، ساختار اصلی فیلم برای ایجاد احساس بد در شما طراحی شده است. به همین دلیل، تحسین تلاش هنری باورنکردنی که آری استر در این فیلم انجام داده است، همان اندازه آسان نیست که شما بخواهید آن را دوباره تماشا کنید. همچنین میتوانید نقد فیلم یکشنبه غم انگیز را نیز مطالعه کنید.

فیلم Beau is Afraid از نگاه دیگر

نقد فیلم بو ترسیده می‌تواند به عنوان یک مجموعه اپیزودیک از قصه‌هایی توصیف شود که همه آنها ناشی از سفر بو واسرمن به ناکجا آباد است. در این سفر، بو واسرمن (واکین فینیکس در نقش بزرگسال و آرمن ناهاپتیان در نقش‌های فلاش‌بک دوران کودکی) برای شرکت در مراسم تشییع جنازه مادر زورگویش مونا (پتی لوپن) سفر می‌کنند. مونا یک تاجر موفق است که شرکتش مجموعه‌ای از محصولات خاص تولید می‌کند. در مقابل، بو در آپارتمانی تاریک و ویران زندگی می‌کند و به سختی می‌تواند در آنجا کاری انجام دهد، اما همچنان می‌ترسد که آنجا را ترک کند.

در صحنه اول که شخصیت بو برای اولین بار از آپارتمانش خارج می‌شود، ما با یک تصویر کاریکاتوری و طنزی از اضطراب‌های زندگی شهری مواجه می‌شویم. در این تصویر، تفنگ‌های زیاد در خیابان برای ترساندن لیبرال‌ها، بیلبوردهای سوسیالیستی برای ترساندن محافظه کاران، کمبود فضای شخصی برای درونگراها، و قاتلان سریالی برهنه که برای ترساندن همه به اطراف می‌دوند، به تصویر کشیده شده است.

این پرده اول در معرفی شخصیت اصلی، احتمالاً با نمایش کمدی تاریک محض، سکانس و لحظه‌ی بسیار مؤثری است. اما هر چیزی که پس از آن روی صحنه می‌آید، معنی و مفهوم قابل درکی ندارد؛ و این همان چیزی است که آری استر می‌خواهد، اگرچه احتمالاً این چیزی نیست که بیشتر تماشاگران سینما به دنبال آن هستند. با احساس ترس به عنوان نیروی محرکه داستان، باید قبول کرد که وقتی ترس به محور چرخش داستان تبدیل می‌شود، در همان زمان به هنجار زندگی نیز تأثیر می‌گذارد. آری استر این نخ را تا پایان داستان دنبال می‌کند.

در فیلم سه ساعته “بو می‌ترسد”، شخصیت بو در موقعیت‌های مختلفی قرار می‌گیرد که به خوبی می‌توانند گلچینی از فیلم‌های ترسناک کوتاه را ایجاد کنند. این اپیزودهای روایی، حتی با توجه به تنوع تونالیته، افکار جاسازی شده و تکنیک‌های کارگردانی مختلفی دارند؛ که این خود به تنهایی یکی از نکات قابل ستایش در امر کارگردانی است. به نظر می‌رسد که آری استر در این فیلم به سینمای چارلی کافمن نگاه می‌کند و سعی می‌کند موقعیت‌های سورئال و عجیبی را به تصویر بکشد که در سینمای این فیلمساز نیویورکی پیش می‌آید.

اما در حالی که کافمن در بی‌معنایی به دنبال خلق یک شیرینی است، آری استر حس تناسب را از دست می‌دهد و به همین دلیل با زیاده روی افسارگسیخته، موقعیت‌هایی را اضافه می‌کند که به طور ارگانیک با داستان اصلی فیلم هماهنگ نیستند؛ و این باعث می‌شود که روایت فیلم در برخی موارد به هذیان گویی رنگی و بی‌شکل تبدیل شود. بنابراین، احساس من این است که خارج از ژانر فیلم، آری استر افسار روایت خود را از دست داده و به تخیل خود میدان می‌دهد، در نتیجه اثر خود را خراب می‌کند. چنین فیلمی در نگاه اول جالب به نظر می‌رسد، اما در پشت پرده آشفته است و به سختی می‌تواند به دلخواه تماشاگران پاسخ دهد.

به طور کلی لازم است بدانید که در عصری که فیلمسازان در درجه اول همه چیز را دستکاری می‌کنند تا به نتیجه‌ای مطلوب برسند، تماشای فیلمی که به هنرمندی آزادی داده شده است و اجازه می‌دهد هر افکاری که در ذهن هنرمند وجود دارد، به آرامی در یک فیلم به نمایش درآید، هیجان‌انگیز است. در نقد فیلم بو ترسیده به این باور داریم که ممکن است یک فیلم ترسناک به همان مفهوم “موروثی” و “میدسامر” نباشد، اما نوع دیگری از فیلم ترسناک است؛ فیلمی که مردم را به چالش می‌کشاند، آن‌ها را از خود بیگانه می‌کند و از منطقه آسایششان بیرون می‌کشاند. این اثر ممکن است کثیف و ناخوشایند باشد، اما همانند آثار چارلی کافمن یا دیوید لینچ، وجود چشم‌انداز سینمایی آن را غنی‌تر کرده است.

آیا فیلم Beau Is Afraid برای همه مناسب است؟

در نقد فیلم بو ترسیده میدانیم که واقعیت این است که فیلم “Beau Is Afraid” برای هیچ مخاطبی قابل مشاهده نیست، مگر اینکه مخاطب در فاز روشن‌فکری و متفاوتی باشد. این فیلم به شدت پیچیده است و واقعاً به احساسات بیننده اهمیت نمی‌دهد. آری استر فقط پشت داستانی در مورد مردی پنهان می‌شود که از همه چیز در جهان می‌ترسد و واقعیتاً جوهر احساسات انسانی را گاز می‌گیرد و هر چیزی که در روح آزاردهنده است، لمس می‌کند.

به طور کلی، برداشت کلی من از فیلمسازی آری آستر این است که او یک کارگردان بالقوه فوق‌العاده است، اما هنوز فیلمی عالی یا حتی خیلی خوب نساخته است. از دو فیلم ترسناک قبلی او، من فیلم Midsommar را به Hereditary ترجیح دادم. به دلیل اینکه Midsommar بیشتر حس ترس از درون را به معنی واقعی به نمایش گذاشت.

اما در تئوری، آری استر با فیلم Beau Is Afraid به سمت قلمرو کمدی تاریک یا همان ترس‌های درونی می‌رود. اما باید درست در مسیر مورد علاقه من باشد. با این حال، تعداد کمی از سکانس‌ها، به خصوص در یک ساعت اول فیلم، می‌توانند یک حس خوب را برای مدت زمان سه ساعت حفظ کنند. بزرگترین مانع این فیلم برای رسیدن به عظمت، همین طول زمان طولانی آن است.

تغییر منظم صحنه و شخصیت‌های فرعی به فیلم کمک می‌کند تا فضا جالب بماند و از کسالت دور نگه داشته شود. با این حال، این تنوع، نمی‌تواند واقعیت را تغییر دهد که بو یک شخصیت بی‌نظیر نیست. صرف سه ساعت برای دیدن جهان از طریق چشم‌انداز تحریف‌شده و افسرده‌کننده‌اش، در نهایت تازگی هیجان‌انگیز اولیه‌اش را از دست می‌دهد. در نهایت، به عنوان مخاطب، احساس می‌کنید که تماشای بازی واکین فینیکس در نقش بو، چیزی شبیه به یک کار طاقت فرسا است.

با این تفاسیر، به همان اندازه که احساسات شخصی من در مورد فیلم “Beau Is Afraid” دوگانه است، اما احساس می‌کنم دوسوگرایی پاسخ مورد نظر آری استر به این فیلم، عجیب و چالش برانگیز است. در نگاه ساده، این یک قطعه سینمای رویایی است که با هنرمندان درجه یک در پشت و جلوی دوربین به اهداف بلندپروازانه خود می‌رسد. اما این که آیا این چشم انداز خاص، آن چیزی است که من یا شما به عنوان مخاطب می‌خواهیم تجربه کنیم یا نه، داستان دیگری است.

نکات جالب نقد فیلم بو ترسیده

• فیلم “Beau Is Afraid” در ابتدا توسط کارگردان و نویسنده، آری آستر، به عنوان یک “کمدی کابوس وار 4 ساعته” توصیف شد. در نهایت، مدت زمان نهایی فیلم “Beau Is Afraid”، فقط یک دقیقه کمتر از سه ساعت است. واکین فینیکس، سنجاق‌های تیزی را در دست باندپیچی شده‌اش گذاشته بود تا در صورت استفاده از دستش، درد را احساس کند.
• پیش از اکران فیلم، بسیاری از هواداران آثار آری آستر حدس زدند که این فیلم، نسخه بسط داده شده یک فیلم کوتاه با عنوان “Beau” (که در سال 2011 توسط آستر کارگردانی شده بود) و همچنین اقتباسی از پیش‌نویس فیلمنامه‌ای لو رفته در سال 2014 با عنوان “Beau Is Afraid” (که آن هم توسط آستر نوشته شده بود) باشد. این موضوع بعداً تأیید شد، زیرا بسیاری از صحنه‌های ارائه شده در تریلر فیلم، با بخش‌هایی از فیلمنامه یکی بود.
• اولین برنامه اکران فیلم “Beau Is Afraid” در سال 2022 قرار بود، اما یک سال به تعویق افتاد. آری آستر درباره این موضوع گفت: “من یک کمال‌گرا هستم و فیلم هنوز تمام نشده است. حتی با وجود محدودیت‌های زمانی و مالی، کل فرآیند ساخت را بسیار جدی می‌گیرم.”

جمع بندی

اگر “میراث آری استر” آغاز داستان‌های پسا ترسناک بود، پس در نقد فیلم بو ترسیده دانستیم که پایان استعاری آنهاست. کارگردان در سومین فیلم خود، از هر ترسی فراتر می‌رود و چیزی را که به هیچ وجه قابل تکرار نیست و به سختی می‌توان آن را با کلمات بیان کرد، خلق می‌کند.

به طور خلاصه، این چکیده‌ای از ذهن آشفته و سادیستی آری استر است. اگر شما مخاطب آثار او هستید، حتما باید شخصا آن را مشاهده کرده و برایش یک تفسیر شخصی پیدا کنید. اما بهترین چیزی که من می‌توانم در مورد این فیلم بگویم، این است که آری استر سعی می‌کند مادرش را شرمنده کند و به دنیا بگوید که او آدم وحشتناکی است.

اگر این فیلم را تماشا کردید، لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

منبع: imdb