در دوران حاضر، هنر سینما به یکی از اصلی‌ترین و محبوب‌ترین رسانه‌ها تبدیل شده است. فیلم‌ها در تمامی جوانب زندگی انسان‌ها تأثیرگذار بوده و قدرت خاصی در القا کردن احساسات، ارائه دیدگاه‌ها و نقدها، و حتی تغییر نگرش‌ها دارند. اما با وجود پرطرفداری و تأثیرگذاری فیلم‌ها، هر آثار هنری همچنان به انتقادات و نقدهایی مستعد هستند.
در مقاله نقد فیلم در مدت معلوم قصد داریم به تجزیه و تحلیل دقیق و منصفانه‌تری از این فیلم بپردازیم. برای این منظور، یک فیلم اخیر را برگزیده و با توجه به جنبه‌های مختلف نقدی آن، نظر خود را در مورد آن بیان خواهیم کرد.
در این نوشتار، به بررسی اجزای فنی فیلم از جمله کارگردانی، بازیگری، نوشتار و سبک ساخت پرداخته و تلاش خواهیم کرد تا عیب‌ها و قوت‌های آن را شناسایی کنیم. همچنین، به تحلیل داستان، مضامین و پیام‌های مخفی درون فیلم خواهیم پرداخت.
در انتها، با بیان نظرات خود درباره ارزش‌ها و کیفیت‌های فیلم، نتیجه‌گیری می‌کنیم و بررسی می‌کنیم که آیا این فیلم استادانه از جعبه سینما برخاسته است یا به نقل از اصطلاح رایج، آیا ارزش “سانس” را دارد یا خیر.
در نهایت، این مقاله نقد فیلم در مدت معلوم در تلاش است تا با ارائه تحلیل‌های عمیق و منصفانه، به دیگران کمک کند تا این فیلم را از زوایای مختلف مورد ارزیابی قرار دهند و به شکلی کامل‌تر از آن لذت ببرند. در ادامه با مجله نوبل همراه باشید.
شناسنامه فیلم در مدت معلوم
- کارگردان: وحید امیرخانی
- تهیه‌کننده: سید محسن جاهد و رؤیا شریف
- نویسنده: مهدی علی‌میرزایی
- بازیگران: جواد عزتی، ویشکا آسایش، هومن سیدی، اکبر عبدی، مهدی فقیه، طوفان مهردادیان، علی اوسیوند، علی سلیمانی، سلمان فرخنده، مجید شهریاری، اصغر کردبچه، شهره قمر، صبا گرگین‌پور و گوهر خیراندیش
- موسیقی: آریا عظیمی‌نژاد
- فیلم‌بردار: سید محسن جاهد
- تدوین‌گر: حسن ایوبی
- تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۴
- مدت زمان: ۸۰ دقیقه
- کشور: ایران
- زبان: فارسی
- فروش گیشه: ۳٬۷۵۲٬۵۲۹٬۴۹۸ تومان
- خلاصه داستان: میثم یک جامعه‌شناس است که به مشکلات جنسی جوانان علاقه‌مند است. او یک کتاب در این زمینه نوشته است، اما به دلیل موضوعات حساسی که در آن بررسی کرده است، نمی‌تواند اجازه چاپ کتابش را بگیرد. او در تمام تلاشش است که به هر شکلی کتاب خود را به چاپ برساند و جوانان را از فشارهایی که بر آنها وارد می‌شود، آزاد کند.
نقد فیلم در مدت معلوم
وحید امیرخانی در اولین فیلم ساخته شده خود، به یک سوژه جنجالی پرداخت که تا قبل از آن، در سینمای ایران به صورت متمرکز مورد بررسی قرار نگرفته بود. همچنین میتوانید نقد فیلم آتابای را مطالعه کنید.
مسائل ازدواج موقت و فشارهای جنسی جوانان، از آن دسته موضوعاتی هستند که با حضور یک کارگردان با تجربه در عالم سینما، می‌توانست یک اثر هوشمندانه‌تر ایجاد کند. اما مشکل “در مدت معلوم” در این است که فیلمنامه آن به شدت نامنظم و پریشان است، به حدی که اصلاً فرصتی برای بروز و برجسته شدن از موضوع جنجالی خود فراهم نمی‌کند.
فیلم “در مدت معلوم” قصد داشت تا به عنوان یک نمایشگاه اجتماعی عمل کند و در آغاز فیلم، میثم با بیان قاطعانه‌ای در یک همایش، این مسئله را به تصویر بکشد. اما با گذر زمان در فیلم، کارگردان در ترسیم شخصیت میثم دچار سردرگمی می‌شود و تا انتهای فیلم همین سردرگمی را حفظ می‌کند.
بر خلاف انتظارات، فیلم نتوانست به نزدیکی خطوط قرمز موضوعی که مطرح کرده است برسد و به همین دلیل، در پی طرح موقعیت‌های سطحی و برداشتن خنده با استفاده از روش‌های مختلف (از شوخی‌های جنسی تا بیان نظرات غریب درباره تشنگی جنسی و…) بوده است.
برای جلب توجه به داستان، فیلم “در مدت معلوم” شخصیت‌های بسیاری را به داستان اضافه می‌کند و عجیب‌تر اینکه بدون توجه به آنان، همه را به حال خود رها می‌کند، به گونه‌ای که بیننده تنها شاهد موقعیت‌های کمدی کوتاهی می‌شود که فاقد پیوستگی هستند و تنها شباهت‌هایی با موارد کوتاه مشابه درباره یک موضوع مشترک دارند.
به عنوان مثال، با اضافه کردن سه دختر دانشجو به داستان، فیلم انتظار می‌رود که قهرمان داستان و دوستش سعید (با بازی هومن سیدی) که این سه دختر همسایه جدید آنها هستند، بتوانند موقعیت‌های کمدی را ایجاد کنند و در پی واکنش‌ها و تداعیاتی که به وجود می‌آیند، درام نیمه کاره‌ای را نیز شکل دهند.
اما وحید امیرخانی پس از معرفی این دانشجوها، آنها را به حال خود رها کرده و مسیر داستان را به طور کامل به جهتی دیگر سوق می‌دهد.
فیلم “در مدت معلوم” پس از موضوعاتی که مطرح شده، برای مدتی به داستان میثم و کوچه‌ی رخصت تمرکز می‌کند که دلیل امنیتی آن مشخص نیست و یک زن در آن محل بساط کشیده است.
همچنین، فیلم شخصیت یک زن استاد دانشگاه را نیز به معرکه وارد می‌کند، اما پرداخت کلیشه‌ای به این شخصیت باعث از بین رفتن پتانسیل حضور واقعی او در فیلمنامه می‌شود. به طور صحیح مشخص نیست که استاد دانشگاه به چه دلیل در مواجهه با سعید و سپس میثم، به این حد ملايم و مشتاق است و حتی در برخورد اولیه با سعید او را قبول می‌کند.
افزون بر این، افزایش شخصیت‌های سرگردان در فیلم “در مدت معلوم” منجر به عدم وجود پیوستگی با جهت روایت یکپارچه داستان در طول فیلم می‌شود.
احتمالاً اگر بازی قابل قبول جواد عزتی در نقش اصلی وجود نداشت، فیلم اولیه‌ی امیرخانی می‌توانست تجربه‌ای بسیار دستخورده‌تر را نیز تجربه کند. عزتی، با اینکه شخصیتی پرداخت نشده و به شدت نامتعادل است، اما در موقعیت‌های کمدی، بازی خوبی از خود به نمایش می‌گذارد.
همچنین، هومن سیدی که در این حالت تفاوت چندانی با بازی‌های قبلی خود در “خط ویژه” و “من دیگو مارادونا هستم” ندارد، بازی خوبی از خود نشان می‌دهد. ترکیب سیدی و عزتی یکی از دلایلی است که تماشاگران سینما می‌توانند لحظاتی را با خنده سپری کنند.
فیلم “در مدت معلوم” به طور کلی سعی دارد دربارهٔ مسائل اجتماعی جدیدی صحبت کند، اما در عمل در حین بیان آن، با مشکلاتی روبرو می‌شود. فیلمنامهٔ مهدی علی میرزایی تنها موضوع را مطرح کرده و با بهره‌گیری از چندتایی موقعیت‌های کمیک جنسی، تلاش می‌کند تا تماشاگر را خنداند.
اما در بخش قابلیت‌های سینمایی، “در مدت معلوم” به عنوان اولین اثر وحید امیرخانی، یک فیلم آشفته است که شخصیت‌های سرگردانی را دارد، و هیچ یک از آنها پایانی قابل قبول را برای خود نمی‌یابند؛ به این همه، پایانی کلیشه‌ای و عجیب و غریب را که به فیلم اضافه شده، اضافه کنید و کلکسیون اشتباهات “در مدت معلوم” را تکمیل کنید.
مشکلات در فیلمنامه
فیلمنامهٔ “در مدت معلوم” فقط به تحتیل مسائل اجتماعی می‌پردازد و بر پرداخت شخصیت‌ها و توسعه آنها کم توجهی دارد. در عوض، با استفاده از موقعیت‌های کمیک جنسی، سعی در خنده دار کردن تماشاگران را دارد. این رویکرد سبب می‌شود که شخصیت‌ها نامتعادل و غیرواقعی به نظر بیایند و تأثیر عمیقی در فیلم نداشته باشند. همچنین میتوانید مقاله نقد فیلم انفرادی را نیز مطالعه کنید.
جمع بندی
در نقد فیلم در مدت معلوم دانستیم که فیلم “در مدت معلوم”، اثری است که به تلاش برای مطرح کردن مسائل اجتماعی جدید پرداخته است. اما در عمل، با مشکلاتی روبرو می‌شود که آن را از بین میبرد. فیلمنامهٔ این فیلم، صرفاً موضوع را معرفی کرده و با تکیه بر موقعیت‌های کمیک جنسی، سعی در خنده دار کردن تماشاگران دارد.
اما در قابلیت‌های سینمایی، “در مدت معلوم” به عنوان اولین فیلم وحید امیرخانی، با یک داستان آشفته و شخصیت‌های سرگردان که در پایان هیچ نتیجه قابل قبولی نمی‌بینند، مواجه است. پایانی کلیشه‌ای و عجیب و غریب نیز به فیلم اضافه شده که تمام این عوامل، کلکسیونی از اشتباهات “در مدت معلوم” را تکمیل می‌کنند.
منبع: wikipedia
